Gündelik Hayatta Felsefe Ne İşe Yarar?

14 Nisan tarihli Yeni Asya gazetesinde ateistlerin sözde çelişkili davranışlarını gösteren bir karikatür yayınlanmış. Normalde karikatüre gülüp geçebilirdim ama farkettim ki bu karikatür sıklıkla sorulan “Gündelik hayatta felsefe ne işe yarar?” sorusunun yanıtı adeta.

Karikatürde yer alan ateistin şu şekilde akıl yürüttüğü varsayılıyor: Gözümün göremediğine inanmam. Allah’ı gözümle göremiyorum. O halde Allah’a inanmıyorum. Gözümün göremediğine inanmam. Virüsü gözümle göremiyorum. O halde virüse inanmıyorum. — olması gerekiyor onlar için.

Peki buradaki sorun nedir? Hem öncüller yanlış; hem de kıyaslanan varlıklar aynı varlık düzeyinde değil. 1) Allah, gönderdiği bütün kutsal metinlerde kendisini “gayri maddi” bir varlık olarak sunar.

O, duyumsanabilir olmayan; duyumsanabilir olandan hareketle tam olarak kavranamayan; insan aklının ve aklın ürettiği araçların bilme kapasitesini aşandır. (Ben demiyorum, kendisi diyor.) Madde-maddesel olmayan; somut-soyut; bilinebilir- düşünülebilir ayrımı göz ardı edilmiş.

2) Bu ayrımları bilmedikleri için olayı, “Çıplak gözle görebiliyor muyum? Göremiyorum. O zaman aynı şeylerdir.” şeklinde yorumlamışlar. Ona bakarsan 3 sayısını da göremiyorsun. “3 sayısına inanmıyorum.” diyen ateist gördünüz mü?

Ateistlerin Allah’ı göremedikleri için reddettiklerini sanıyorlar. Bu da eleştirmeden önce eleştirdiğin şeyin ne olduğunu bilmenin önemini gösteriyor. Yoksa görüldüğü gibi söylenen yaftalamadan öteye gitmiyor. Bilmek, eleştirmek için zorunludur.

3) Daha vahim olan, virüsün soyut bir şey olduğunu ve duyumsanabilir olmadığını sanıyorlar. “Bu ne bilimsizliktir!” anı tam olarak. Bilimsel veri eksikliğinden dolayı ikinci çıkarımda yer alan ikinci öncül yanlış olduğu için sonuç zaten yanlış.

4) Sanmıyorlarsa daha da fena, çünkü Allah’ın da bir araç aracılığıyla duyumsanabileceğini iddia etmiş olurlar. Bu da hem mantıkla hem kendi dini öğretileri ile çelişir. Evreni yaratanın kendisi, yarattığı evrenle aynı varlık düzeyinde olamaz. (Maddeyi yaratan maddi olamaz.)

5) Sonuç ve verilmesi gereken tepki bağlamında kıyas yapıldığında ise Allah’ın, bir virüs gibi, korku ve panikle kaçılması gereken bir varlık olduğunu söylemiş oldular. Bu da yine İslam açısından talihsiz bir sonuç. Tüm yarattıklarını seven, affeden, bağışlayan Allah nerede…

“Gündelik hayatta felsefe ne işe yarar?” İşte bu işe yarar. Doğru sonuçlara ulaşmak için konu edindiğiniz şeyleri nasıl düşünmeniz gerektiğini öğretir. Felsefe, esaslı bir düşünme yöntemidir. Yani en azından ben bunu anlıyorum.